برنج، تولید برنج، قیمت برنج
بازار برنج در کشاکش تولید و واردات
در وضعیت کنونی شاهد این هستیم که قیمت برنج ایرانی به ازای هر کیلوگرم به بیش از 100 هزار تومان رسیده است که این قیمت نسبت به سال گذشته افزایش چشمگیری داشته است. با توجه به چنین مسئله‌ای بسیاری از افراد جامعه به خصوص اقشار کم درآمد چاره‌ای جز حذف برنج ایرانی از سفره‌های خود نخواهند داشت و مجبور به جایگزینی آن با انواع برنج‌های کم کیفیت خارجی و یا حتی نان هستند. به نقل از گزارش دنیای اقتصاد چنین افزایش قیمتی نتیجه عدم تطابق تولیدات داخلی امسال نسبت به سال‌های گذشته است. با توجه به بررسی‌های انجام گرفته سالانه 3 میلیون تن برنج به منظور پاسخگویی کامل به تقاضای بازار نیاز است. این سه میلیون تن به شکل 2 و نیم میلیون تن تولیدات برنج داخلی و 500 هزار تن واردات تأمین می‌گردد. متاسفانه در سال گذشته به دنبال خشکسالی‌های رخ داده، تولیدات داخلی کمتر از میزان پیش بینی شده هر سال و چیزی معادل 1 میلیون 800 هزار تن بود از سوی دیگر اقدامی در راستای جبران این کمبود 700 هزار تنی از طریق واردات صورت نگرفت. بدین ترتیب است که قیمت‌های با کاهش عرضه و افزایش تقاضا چنین رشد تصاعدی داشته است.
انتظار می‌رود با توجه به افزایش تولید چشمگیر برنج در سال جاری و بدین ترتیب توانایی پاسخ گویی کامل نیاز بازار، شاهد کاهش قیمت این محصول و برگشتن اوضاع بازار به وضعیت نرمال باشیم. در ادامه دیگر موضوعاتی که درخصوص مسئله (بازار برنج در کشاکش تولید و واردات) جای می‌گیرد را عنوان خواهیم نمود.
افزایش 30 درصدی تولیدات برنج بدون خبر
همان طور که پیش تر اشاره کردیم با افزایش عرضه این محصول در سال جاری شاهد کاهش قیمت آن خواهیم بود. در همین راستا دبیر انجمن تولید کنندگان برنج ایران این طور عنوان کردند که با وجود تصوری که مبنی بر ادامه خشکسالی و در پی آن کاهش تولیدات برنج داشتیم اما بارش‌های ناگهانی در مناطق شمالی کشور باعث شدند تا امسال نه تنها تولید این محصول افزایش پیدا بکند؛ بلکه شاهد افزایش کیفیت برنج ایرانی نیز باشیم.
در ادامه همین موضوع جمیل علیزاده شایق اظهار داشت که با وجود افزایش 30 درصدی تولید برنج و آغاز فصل برداشت و توزیع در بازار به طور حتم شاهد کاهش قیمت محسوس برنج ایرانی خواهیم بود. ایشان اینطور اضافه کردند که این افزایش سی درصدی حاصل آب و هوای خوب و از همه مهم‌تر استقبال شالیکاران از کشت دوم (برنج رتون) است. در واقع افزایش قیمت برنج در بازار محرک خوبی برای اغلب کشاورزان به خصوص کشاورزان مازندرانی بوده که به سراغ کشت دوم نیز بروند.
با توجه به بررسی‌های انجام شده و پیش‌بینی‌ها اینطور انتظار می‌رود که در سال جاری تولید برنج داخلی به بیش از 2 میلیون و 500 هزار تن می‌رسد. وضعیت قیمت این محصول در استان مازندران معادل کیلویی 80 هزار تومن، در استان گیلان کیلویی 100 هزار تومن و در فروشگاه‌های زنجیره‌ای به طور میانگین کیلویی 64 الی 86 هزار تومان برآورد می‌شود.
رکود بازار+ ازدیاد عرضه= کاهش قیمت
به نقل از محمد جواد خاکزاد مشاور نظام صنفی کشاورزی، کاهش قیمت برنج حاصل همکاری چندین عامل از جمله افزایش 30 درصدی تولیدات داخلی برنج، ازدیاد عرضه برنج در پیک برداشت این محصول و در نهایت رکود بازار است.
صبر برای برنج تازه
با انتشار اخبار مبنی بر وارد شدن محموله‌های جدید حاوی برنج ایرانی کشت امسال، بسیاری از مردم دست از خرید برنج‌های سال گذشته کشیده‌اند و همین مسئله نیز به کاهش قیمت این محصول منجر شده است. گفتنی است بسیاری از فعالان اقتصادی بر این باورند که کاهش قیمت برنج در نهایت به ضرر کشاورزان و شالیکاران خواهد انجامید.
افزایش ضرر با کاهش قیمت
در ادامه موضوع بازار برنج در کشاکش تولید و واردات، رئیس اتحادیه شالیکوبی داران استان مازندران عنوان کرد که در صورتی که در ادامه کاهش قیمت‌ها، ارزش هر کیلوگرم برنج طارم و هاشمی به کمتر از 100 هزار تومان برسد، کشاورزان در ازای فروش محصولات خود چیزی کمتر از 80 هزار تومن در قبال هر کیلوگرم دریافت می‌کنند که این به معنای ضرر برایشان خواهد بود. در ادامه همین موضوع محمد باقر ابراهیمی یادآور شد که دولت قابلیت این را دارد تا برای برنج‌های محبوبی همچون شیرودی، فجر و… تضمین خرید از کشاورزان را قائل شود تا بتواند ضمن حمایت از شالیکاران، با عرضه به موقع محصول مانع از افزایش قیمت شود.
سوداگران، مخلل ثبات قیمت
اقای ابراهیمی در ادامه صحبت‌های خود اینطور عنوان کردند که افزایش قیمت برنج برای کشاورزان سودی به دنبال نخواهد داشت. از سوی دیگر این نکته مورد بررسی قرار گرفت که سوداگران با خرید و احتکار برنج داخلی، نیاز به واردات این محصول را افزایش می‌دهند و به دنبال افزایش قیمت برنج تولید داخل به منظور رسیدن به میزان واردات بیشتر هستند.
جبران هزینه‌ها با مقاومت فروش
با توجه به کاهش قیمت برنج و به تناسب آن کاهش هزینه‌های خرید از کشاورزان، شالیکاران در برابر فروش محصول خود به کارخانه داران مقاومت می‌کنند. بنا بر افزایش قیمت گذشته برنج حال کشاورزان به دنبال جبران هزینه‌های کشت خود مایل هستند محصولات خود را به ازای کیلویی 90 الی 100 هزار تومان معامله نمایند.
