هشدار در مورد امنیت غذایی مردم در پی ممنوع شدن واردات برنج به ایران

ممنوع شدن واردات برنج به خصوص در فصل هایی غیر از فصل برداشت برنج می تواند باعث کاهش عرضه برنج و به تبع آن افزایش قیمت و در نهایت به خطر افتادن امنیت غذایی جامعه شود. برنج یک محصول بومی ایران است که در بیشتر در مناطق شمالی کشور کشت می شود و می تواند در کنار واردات حساب شده برنج کفاف نیاز جامعه به این ماده غذایی را بدهد. البته در این بین مشکلات و موضوعاتی وجود دارد که می تواند تولید برنج ایرانی  واردات برنج خارجی کاهش دهد که هر دو مورد باعث افزایش قیمت برنج شده و افزایش خطر امنیت غذایی کشور می شوند. در این مطلب درباره دلایل گوناگون و اثرات تصمیم ممنوعیت واردات برنج حبت می کنیم.

تبعات ممنوع شدن واردات برنج به ایران

تصمیم ناگهانی وزارت جهاد کشاورزی مبنی بر ممنوعیت کامل واردات برنج علاوه بر آسیب زدن به سفره اقشار کم درآمد می تواند شوک بزرگی به بازار وارد نماید و امنیت غذایی کشور را خدشه‌دار کند. همچنین باعث ضربه زدن به اعتبار ایران در نزد فروشندگان برنج شده و می تواند کانال های ویژه برای دور زدن تحریم ها را از بین ببرد.

حداقل شش دهک اول کشور که معادل نیمی از مصرف کنندگان برنج هستند که از برنج های خارجی استفاده می کنند؛ زیرا قیمت این برنج ها نسبت به برنج های ایرانی کمتر می باشد؛ از این رو با کاهش واردات برنج سفره اقشار ضعیف جامعه کوچک شده و ممکن است برنج به عنوان یک ماده غذایی اصلی از سبد خانوار آن‌ها حذف شود.

طبق اظهارات دبیر انجمن واردکنندگان برنج گوش ندادن دولت به حرف افراد ذیصلاح و مسئول در مواقع مناسب باعث ایجاد مشکلات زیادی شده است. در صورتی که ثبت سفارش ها متوقف گردد کشور با اثرات منفی آن یعنی کمبود و گرانی برنج خارجی رو به رو خواهد شد. این افزایش قیمت ها و کمبود برنج می تواند شش دهک آسیب پذیر جامعه را دچار مشکل کند و دوباره سبب گران شدن برنج ایرانی شود که از آسیب های جدی این تصمیم به شمار می رود.

تصمیم ممنوع شدن واردات برنج به ایران باعث افزایش قیمت 10 درصدی برنج های هندی شده است؛ در حالی که افزایش نرخ تورم در ایران که همیشه حدود 40 درصد گزارش می شود در یک سال گذشته فشار اقتصادی زیادی را بر مردم وارد نمود. یکی از تبعات نگران کننده ممنوعیت واردات برنج به ایران علاوه بر افزایش فشار های اقتصادی، افزایش تمایل افراد به معاوضه لوازم خانگی و وسایل شخصی با مواد غذایی از جمله برنج و یا خرید میوه به صورت دانه ای است.

علت تصمیم وزارت جهاد کشاورزی برای ممنوعیت واردات برنج

یکی از دلایلی که وزارت جهاد کشاورزی در دولت آقای رئیسی این تصمیم را گرفت، عدم تعادل تراز تجاری ایران با کشورهای صادر کننده این محصول بیان شده است. کشورهایی نظیر هند و پاکستان از جمله مهم ترین صادرکنندگان جهانی برنج به سایر کشورها و از جمله ایران هستند. دبیر کمیسیون تامین‌کنندگان برنج کشور در مورد علت ممنوع شدن واردات برنج به ایران اظهار کرد که حدود یک ماه قبل تراز تجاری بین ایران و کشور هند به هم ریخت و طرف هندی اقلامی را که از ایران به هند صادر شد را قبول نکرد؛ در نتیجه ایران نیز تصمیم به ممنوعیت واردات برنج از هند گرفت.

عامل دیگری که باعث ممنوع شدن واردات برنج از هند به ایران شد، ارائه اطلاعات غیر مستند از واردات برنج توسط جهاد کشاورزی بود. چرا که منبعی که جهاد کشاورزی آمار و اطلاعات را دریافت می کند به صورت دقیق، مشخص نبوده و غیر واقعی هستند. در حالی که میزان واردات برج توسط بخش خصوصی از یک میلیون تن تجاوز نکرده است؛ ولی جهاد کشاورزی این آمار را یک میلیون و چهارصد هزار تن بیان کرده و اذعان نموده که به اندازه کافی برنج در بازار وجود دارد. به همین دلیل ثبت سفارش ها متوقف شده است؛ ولی برای تنظیم بازار در دو طرف سال باید تا پایان سال حداقل حدود سیصد هزار تن برنج وارد کشور شود.